فنی و مهندسی بتانیرو

استاندارد در زمینه همبندی سیستم ارت ( اجرای همبندی ) در فونداسیون سازه ، استفاده از چندین هادی الکتریکی کلاسیک با مشخصات فنی مختلف را مجاز دانسته اند

استانداردها علاوه بر مواردذکر شده ، استفاده از میلگرد فولادی آجدار یا ساده را نیز بعنوان جایگزینی برای هادیهای کلاسیک جهت همبندی سیستم ارت مجاز میدانند . این میلگرد یا همان میلگرد اصلی استفاده شده در فونداسیون است یا بصورت اضافی و جداگانه در داخل فونداسیون جاگذاری میشود.

نکته : ((هادی های الکتریکی از جنس مس، استنلس استیل، فولاد گالوانیزه گرم و به صورت اشکالی نظیر هادی مدور، تسمه و غیره)) .


همبندی سیستم ارت ( همبندی چاه ارت )
همبندی سیستم ارت :۱. در سیستم ارتینگ ارجح است تا از ایجاد اتصالات متعدد در مسیر هادی الکتریکی اجتناب شده و از کمترین تقطیع ممکن در مسیر آن بهره برد. هر چه هادی پیوسته تر باشد ریسک پارگی یا افزایش تدریجی مقاومت مسیر بعلت وقوع خوردگی علی الخصوص در نقاط اتصال کاهش می یابد. از این نقطه نظر با توجه به اینکه میلگردهای ساختمانی اغلب در طول 3 یا 6 متر در ساختمان اجرا میشوند استفاده از آنها منجربه افزایش قابل توجه اتصالات در مسیر هادی میشود. در مقابل هادی های الکتریکی کلاسیک در طولهای طویل (100 متر بلکه بیشتر) در دسترس بوده به گونه ای که میتوان از یک رینگ یکپارچه در دور فونداسیون یک ساختمان نسبتا بزرگ بهره برد. (اجرای همبندی)

همبندی سیستم ارت: 2. در برخی از تاسیسات برقی، شبکه همبندی کف ساختمان وظیفه انتقال بخشی از جریان اتصال کوتاه را دارد لذا کیفیت هدایت الکتریکی هادی همبندی بسیار اهمیت خواهد داشت. فولاد در مقایسه با مس تا 10 برابر هدایت الکتریکی کمتری دارد که لازم است همکاران محترم در هنگام طراحی این پارامتر را در محاسباتشان در نظر بگیرند.

همبندی سیستم ارت :3. روکش بتنی بر روی میلگرد، نرخ خوردگی و اکسیداسیون آن را به شکل قابل توجهی کاهش میدهد ولی همچنان ریسک خوردگی علی الخصوص برای میلگردهای فولادی نزدیک به سطح تماس فونداسیون با خاک بالا است بخصوص در خاکهایی با خاصیت اسیدی و آبهای خورنده این مسئله غامض تر خواهد بود. این خوردگی به این دلیل ساده که الباقی شبکه میلگردهای فونداسیون جور آن بخش خورده شده و پوسیده شده را میکشند اغلب به استحکام ساختمان آسیب نمیزند ولی شبکه همبندی یا زمین مستقر در فونداسیون ممکن است با خوردگی در چند نقطه، پیوستگی الکتریکی خود را از دست داده و غیر قابل استفاده شوند.

همبندی سیستم ارت:4. یکی از دلایل بنیادین برای تدوین دستورالعملهای فنی و مهندسی در سالهای اخیر نظیر دستورالعمل همبندی اصلی سیستم ارت و اضافی و استاندارد ملی الکترود زمین فونداسیون علاوه بر افزایش ضریب ایمنی در ساختمان‌ها، گسترده تر کردن بازار کار برای همکاران جامعه برق در سرتاسر کشور بوده است.(اجرای همبندی ) متاسفانه جامعه مهندسی بر خلاف جامعه پزشکی کشور رویکردی عمدتا منفعلانه نسبت به بازار کار داشته و به ندرت از مهندسین کشور رفتارهای جمعی و حمایت گرایانه در دفاع از بازار و منافع مهندسین (در عین حال که خدمات ارزشمند خویش را با جامعه ارائه میدهند) هستیم.

بر اساس گزارشات واصله و مشاهدات میدانی، جای بسی شگفتی است که امروزه اجرای همبندی و الکترود زمین در فونداسیون از حوزه دسترسی صنعت برق تقریبا خارج و یا در حال خارج شدن است.

، خود میلگرد یک المان معمولی در صنعت فولادسازی است و برای تهیه آن به بازار برق مراجعه نمیشود، اجرای آن نیز توسط مجریان آرماتوربند و جوشکار بهتر و اصولی تر از برقکاران ساختمانی انجام میشود. پس بفرمایید ما مهندسین برق باید در کناری ایستاده و با حسرت نگاه کنیم که این مسئله حیاتی و مهم در جهت افزایش ایمنی ساختمان ها به جای اینکه توسط مجریان ذیصلاح برق اجرا شده و اقلام آن به دقت توسط بازار و صنعت برق کشور تامین شود و طرح آن را با انجام محاسبات دقیق توسط مهندسان برق صورت بگیرد عملا به دست همکاران غیر برقی در ساختمان های کشور صورت میگیرد.
تاسیسات برقی ، اجرای همبندی و الکترود زمین

در چه بخش هایی از ساختمان همبندی سیستم ارت انجام می شود؟

مبحث 13 مقررات ملی:

در هر ساختمان کلیه قسمتهای زیر باید از نظر الکتریکی به یکدیگر متصل (همبندی) شوند.

1. هادی حفاظتی كليه وسايل و دستگاه های نصب ثابت و هادی های حفاظتی پريزها در سرويس های بهداشتی می بايست برای هم ولتاژ كردن هم بندی اضافی انجام شود همين هم بندی موارد زير را شامل می شود:• لوله های فلزی فاضلاب• لوله های گاز، حرارت مركزی يا هر نوع لوله ديگر• هادی های حفاظتی مدارهای پريز و روشنائی• وان يا زير دوشی فلزی• لوله های آب سرد و گرم• بدنه های هادی وسائل نصب ثابت
2. قسمت های اصلی فلزی ساختمان، مانند اسكلت فلزی و آرماتورهای بتن (در صورت امكان)
3. در آشپزخانه بايد برای هم ولتاژ كردن هم بندی اضافه انجام شود، اين همبندی بايد موارد زير را شامل شود:
   هر نوع وسايل برقی، لوله هایآب سرد و گرم، لوله های فاضلاب، لوله های حرارت مركزی، اجزای فلزی ساختمان ازجمله ستون ها، هادی های حفاظتی مدارهای پريز و روشنائی.
   
   
   
   شرایط چاه ارت آسانسور

   دستورالعمل تجهیز چاه ارت آسانسور

   چاه ارت سیتمی است که بصورت عمقی در زمین حفر کرده تا به رطوبت نسبی خاک رسیده و در داخل آن از صفحه مسی که توسط سیم مسی به صفحه جوش خ ( جوس کدولد - جوش احتراقی ) استفاده کرده و صفحه را بصورت عمودی ( به جهت بیشترین سطح تماس با خاک ) در چاه ارت قرار داده و اطراف صفحه از مواد پوشانده و سیم مسی را به بیرون چاه کشیده و به تابلوی تست باکس برده و از آن جا به کلیه دستگاههای الکتریکی متصل می کنیم

   طور کلی جهت اجرای ارت و سیستم حفاظتی دو روش کلی وجود دارد که ذیلاً ضمن بیان آنها ، موارد استفاده و تجهیزات مورد نیاز هر روش و نحوه اجرای هر یک بیان می گردد .

   ۱ـ زمین عمقی :در این روش که یک روش معمول می باشد از چاه برای اجرای ارت استفاده می شود.

   ۲- زمین سطحی:در این روش سیستم ارت در سطح زمین (برای مناطقی که امکان حفاری عمیق در آنها وجود ندارد) و یا در عمق حدود ۸۰ سانتیمتر اجرا می گردد.

   شرایطی که از روش سطحی برای اجرای چاه ارت استفاده میشود

   در مکانهایی که :

   ـ فضای لازم و امکان حفاری در اطراف سایت وجود داشته باشد .

   ـ ارتفاع از سطح دریا پائین باشد مانند شهرهای شمالی و جنوبی کشور .

   ـ پستی و بلندی محوطه سایت کم باشد .

   ـ فاصله بین دکل و سایت زیاد باشد .
   
   
   
   
   
   

   شرایط چاه ارت استاندارد

   چاه ارت (سیستم زمین , سیستم ارتینگ , سیستم ارت )باید دارای موارد زیر باشد:

   مقاومت الکتریکی کم

   هرگونه شرایط آب و هوایی ، توانایی انجام ولتاژهای دور به صورت پایدار را دارد

   یک زندگی طولانی ، مقاومت در برابر خوردگی خوب از نظر زمینی دارای مزایای بزرگی است ، هم به عنوان یک راه حل فنی و هم از نظر اقتصادی ، نسبت به سطح زمین. انتقال جریان با استفاده از فرآیندهای الکترولیتی ، که به عنوان انتقال یون شناخته می شود ، در خاک صورت می گیرد.

   خصوصیات الکتریکی خاک بستگی به نسبت آب نمکی دارد که با استفاده از نیروهای مویرگی در منافذ بین دانه های شن و ماسه و در ذرات هومروسکوپی (مثل خاک رس) نگهداری می شود. آب در سطح عمیق تر زمین معمولاً از سطح سطح نمک بالاتری برخوردار است.

   مرطوب و سرد
   سطح کم مرطوب در خاک و سرما (یخ زدگی) باعث کاهش قابل توجهی از هدایت الکتریکی زمین می شود. کارآمدترین زمین هنگام رسیدن الکترود به اندازه کافی عمیق حاصل می شود که تحت تأثیر تغییر در رطوبت و درجه حرارت زمین قرار نگیرد.
   
   

   

   سیستم الکتریکی بدون اتصال به زمین

   
   عمدتا از آهن گالوانیزه برای زمین استفاده می شود. زمین حامل مسیر ساده جریان نشتی و جریان گسل در سیستم را فراهم می کند. جریان اتصال کوتاه تجهیزات به زمین می رسد که فرض می شود دارای پتانسیل صفر باشد. بنابراین ، از تجهیزات سیستم و پرسنلی که با این تجهیزات کار می کنند از آسیب و همچنین جریان شوک محافظت می کند.
   سیستم برقی با زمین
   احتمالاً خاک ریزی باعث کاهش میزان کل ولتاژهای بیش از حد تولید شده توسط نورپردازی یا تغییر سوئیچ ها نمی شود ، اما می تواند امکان تنش ولتاژ بیش از حد را در فاز به عایق کاری فاز خاص کاهش دهد.
   مقاومت زمین سیستم باید به گونه‌ای باشد که هرگونه خطایی در برابر آن که خاک جهت محافظت ، یعنی محافظتی طراحی شده باشد ، رخ دهد